مگس ها برای سلامتی انسان و طیورخطراتی را ایجاد میکنند. آنها ناقل سالمونلا (Salmonella)، پاستورلا (Pasteurella)، کمپیلوباکتر(Campylobacter) و ای کولی (E. coli) هستند که تأثیر منفی بر گله های طیور و پرسنل مزرعه دارند. سرعت تولیدمثل مگس میتواند بسته به شرایط محیطی مانند گرما، رطوبت و منابع غذایی متفاوت باشد، اما داشتن 5 تا 6 نسل در طول یک فصل تولید مثل، مانند تابستان قابل انتظار است.
پرندگانی که دائماً در معرض حضورمگسها هستند، ممکن است دچار آشفتگی و بیقراری شوند که این امر میتواند بر توانایی آنها در خوردن آب و غذا و تخم گذاری تأثیر منفی بگذارد. به عبارتی هجوم مگسها به مرغ داری میتواند تعداد تخمهای برداشت روزانه و همچنین وزن گیری مرغ های گوشتی را کاهش دهد و در نتیجه بهره وری کلی مرغ داری را کاهش دهد.

کلید جلوگیری از هجوم مگسها مدیریت آب و رطوبت در بستر است. مزارعی که بستر را خشک نگه میدارند به ندرت هجوم جدی مگس ها را تجربه میکنند.
یک برنامه مناسب کنترل مگس تضمین میکند که رطوبت در بستر کنترل شود و مکان های پرورش مگس حذف شوند. در نظر داشته باشید، حشره کشها میتوانند به کاهش موقت جمعیت مگس کمک کنند اما نمیتوانند تنها روش مدیریت موثر مگس باشند.

لازم به ذکر است، وجود تعداد 25 الی 75 مگس در هر 300 مترمربع، نشانگر الزام انجام اقدامات جهت از بین بردن مگسها میباشد. بهتر است از یک برنامه مدون و همه جانبه برای کنترل مگس استفاده کنید که شامل تکنیکهای زیر میباشد:
- بهداشت و طرد مگس
- روش های شیمیایی کنترل مگس (حشره کش)
- روش Painting
- کنترل خوراک و بست

۱– بهداشت و طرد مگس
1) بهداشت، اولین اقدام دفاعی در برابر مگس در مرغداری است.
– در صورت امکان غذا، بستر، تخمهای شکسته و تلفاتی که مگسها روی آنها تخمگذاری میکنند باید حذف شوند.
– بستر باقیمانده پس از پاکسازی، باید به گونه ای مدیریت شود که خشک و عاری از تخم مگس باقی بماند.
– مدیریت ارتفاع سیستمهای آشامیدنی و بررسی میزان جریان آب به کاهش ایجاد بستر مرطوب کمک میکند.
– سیستمهای آشامیدنی باید به طور مرتب بررسی شوند تا از عدم نشتی اطمینان حاصل شود.
– بستر برداشته شده، در هنگام تخلیه نباید در مزرعه ذخیره شود یا در زمینهای مجاور مزرعه پخش شود. باید با یک تریلر پوشیده شده با برزنت تا فاصله حداقل 3.2 کیلومتری (2 مایلی) از مزرعه دور شود و طبق مقررات و ضوابط بهداشتی دور ریخته شود.
– نشت خوراک باید فوراً پاکسازی شود.
– تلفات گله باید به محض کشف، از مرغداری خارج شوند.
– برای جلوگیری از جذب مگس، هر گونه تخم شکسته باید فوراً از هچری خارج شود.

2) مگس ها را نیز می توان با استفاده از نور ماورای بنفش یا پنکه، از مرغداری خارج کرد.
– فن های استخراج، که جریان هوا را به سمت بیرون هدایت میکنند از ورود مگسها به مرغداری جلوگیری میکنند.
– پردهها باید در درهای ورودی، پنجرهها و ورودیها قرار گیرند.
۲– روش های شیمیایی کنترل مگس ها
1) حشره کشها روش موثری برای کاهش تعداد مگسهای حاضر هستند و جزء کلیدی یک برنامه امنیت زیستی خوب هستند.
طعمههای حشرهکش معمولاً از مخلوطی از حشرهکش، قند و مواد جذب کننده (فرمون) تشکیل شدهاند. دو نوع حشرهکش در صنعت مرغداری (دارای باقیمانده و بدون باقیمانده )استفاده میشوند:

حشره کش های دارای باقیمانده
حشرهکش های دارای باقیمانده را فقط باید در سوله های خالی استفاده کرد.
سوله ها باید قبل از استفاده از حشره کش ها، کاملا تمیز و ضد عفونی شوند.
هنگام استفاده از حشرهکش، باید از لباسهای محافظ، ماسک صورت، دستکش، کلاه و محافظ چشم استفاده شود.
کنسانتره حشرهکش را طبق توصیه سازنده با آب تمیز مخلوط کنید.
پاشیدن باید بر روی سطوح غیر جاذب محل سم پاشی مانند چوب سخت، دیوارهای رنگ شده یا پوشش داده شده اعمال شود.
محل را ترک کنید و اجازه دهید حشرهکش کاملاً خشک شود (2-3 ساعت).
(این محصولات پس از خشک شدن برای طیور و انسان بیضرر هستند.)
حشرهکش ها برای 2-3 ماه موثر باقی می مانند.

حشرهکش های بدون باقیمانده
حشرهکش های بدون باقیمانده فقط در زمان استفاده مفید هستند و اثربخشی طولانی مدت ندارند. آنها به بهترین کارایی را زمانی دارند، که حذف اولیه یک جمعیت بزرگ مگس بالغ ضروری است. در این مورد، قبل از استفاده از یک حشرهکش دارای باقیمانده باید از یک حشرهکش بدون باقیمانده استفاده کرد.
– مانند حشرهکش های دارای باقیمانده، این برنامه فقط برای درمان داخل یک مکان خالی مناسب است.
– می توان از دستگاه های مه پاش حرارتی برای توزیع حشرهکش های بدون باقیمانده در سراسر خانه استفاده کرد.
2) لاروکشها نیز یک روش شیمیایی موثر برای کنترل مگس هستند.
لاروکشها فقط لارو مگس را کنترل میکنند و معمولاً به صورت اسپری یا توزیع دانهها روی کود دامی در زیر لتها، در هچری یا مستقیماً روی بستر در جوجههای گوشتی استفاده میشوند. برخی از مواردی که هنگام استفاده از لاروکش باید در نظر گرفت عبارتند از:
آنها بر روی لاروهای جوان تر موثرتر از لاروهای مسن تر هستند، بنابراین زمانبندی مهم است. بهترین زمان برای اعمال اولین درمان 2 هفته پس از قرار دادن پرندگان در خانه است.
لاروکش ها کند عمل کرده و ممکن است 1 تا 2 هفته طول بکشد تا اثر کنند.
با توجه به خطر ایجاد مقاومت در مگسها، تنها دو تیمار کامل بستر در طول عمر هر گله توصیه می شود.

3) از محصولات حشرهکش به صورت چرخشی استفاده کنید
تنوع حشرهکشها با نحوه عملکرد متفاوت یا مواد مؤثره، خطر مقاومت را کاهش میدهد.
در هر 2 تا 3 نسل مگس (تقریباً هر 6 تا 9 هفته) از یک حشره کش با حالت عمل متفاوت استفاده کنید(مگر اینکه دامپزشک و یا مسئول مربوطه دستور دیگری داده باشد).
۳- جذب مگس ها توسط رنگ ها و مواد جاذب(روش painting)
– حاوی جاذبههایی است که مگسها را تشویق میکند تا در تله مورد نظر فرود بیایند.
– مگسها را در عرض چند دقیقه بعد از تماس میکشد، از جمله مگسهایی که در برابر سایر مواد شیمیایی مقاوم هستند.
– رنگ روی جاذبها را نمیتوان در مناطقی که پرندگان میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند استفاده کرد.
– جاذب را روی سطوح تمیزی که مگسها در آن استراحت میکنند استفاده کنید: دیوارها، لبه های پنجره و وسایل.
– جاذبهای رنگ را نیز میتوان روی کیسهها، مقوا یا پارچه رنگ کرد و در مناطقی که مگس هجوم می آورد آویزان کرد.

* از استفاده در مکانهای بادخیز مانند نزدیک فنها یا سلولهای خنک خودداری کنید، زیرا مگسها معمولا مکانهای گرمتری را با حرکت کمتر هوا ترجیح میدهند.
*رنگ روی مگس جاذب باید هر 3-5 روز یکبار، بسته به سطح آلودگی، دوباره اعمال شود.

۴-کنترل خوراک و بستر
به طورکلی بستر به مخلوطی از کود و فضولات دفعی طیور، پر و مواد سلولزی گفته میشود. اگر میزان رطوبت به صورت استاندارد تعیین نشود و یا خوراک طیور استاندارد نباشد، متعاقب آن فضولات دفعی دارای رطوبت بالا میباشند که منجر به ایجاد بستر مناسبی جهت رشد وتکثیر لارو مگس میشود.
بستر یک منبع ارزشمند تغذیهای است که شامل سطوح بالایی از مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم میباشد، از اینرو از بستر طیور در جهت افزایش حاصلخیزی زمینهای کشاورزی استفاده میشود. همچنین نوع و اجزای جیره غذایی، مانند میزان پروتئین و چربی، بر ترکیبات مدفوع تاثیر میگذارند. این ترکیبات به نوبه خود میتوانند بر میزان رطوبت مواد دفعی و در نتیجه رطوبت بستر تاثیر بگذارند.
روش های دیگر کنترل مگس ها
- کاغذ مگس آویزان با چسب
کاغذ مگس با ماده ای شیرین، معطر، بسیار چسبناک و غیر سمی پوشانده شده است که مگسها را هنگام فرود بر روی آن به دام میاندازد.
- زاپرهای پوستهای فرابنفش
در قسمت پذیرش، قسمتهای فرآوری، اتاق تخممرغ و سایر مناطق استفاده میشود.
زاپرهای الکتریکی با نور فرابنفش با طول موج بلند، مگسها را جذب میکنند و با برق گرفتگی آنها را از بین میبرند.
بسته به مشخصات دستگاه، زاپرهای مگس ماوراء بنفش برای استفاده در فضای داخلی و خارجی مناسب هستند.
واحدهای مگس زاپر برقی در طول روز و شب موثر هستند و حشرات را از پوششی تا 150 متر مربع (1615 فوت) جذب می کنند.
خلاصه:
همانگونه که در مقاله فوق ملاحظه نمودید، یکی از روشهای کنترل مگس، پیشگیری است. بدین معنی که اگر رطوبت کود و سالن، کمتر باشد، مگس کمتری نیز وارد سالن میشود. در اینجا توصیه میکنیم تا از مولتی آنزیم ناتوزیمپی استفاده شود که سبب خشکتر شدن بستر و کاهش جمعیت مگسها میشود.
منبع:
https://www.thepoultrysite.com/articles/best-practice-on-the-farm-fly-control
https://jasbsci.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40104-021-00576-0