دیروفیلاریازیس عفونت ناشی از نماتودهای جنس دیروفیلاریا میباشد.
عامل دیروفیلاریوزیس ریوی در انسان دیروفیلاریا ایمیتیس بوده وغالباً کرم قلب سگ نامیده میشود، میزبانهای اصلی این انگل : سگ، سگ گرگ، روباه، شیر، ببرو…هستند.
انسان هم ممکن است مبتلا به این انگل شود ولی میزبان مناسبی برای انگل نیست، محل استقرار انگل عمدتاً سرخرگ ششی است.
میزبان واسط این انگل: پشههای جنس ائدس،کولکس، آنوفلس، آرمیجرز، میزورنکوس و تنیورنکوس هستند. اکثریت مطلق این موارد با ایجاد ندولهای ریوی همراه بودهاند، اگرچه در ۴ مورد کرم بالغ در قلب و رگهای بزرگ انسان دیده شدهاست.
سیر تکاملی
میکروفیلرهای موجود در خون به وسیلهی پشههای مناسب در خلال تغذیه آنها بلعیده شده و از طریق حفرهی بدنی پشه به سلولهای لولهای مالپیگی مهاجرت مینمایند در این سلولها، تکامل رویانی انگل تکمیل شده و به لارو مرحله اول مبدل میگردند.
بعد از بلع خون به وسیلهی پشه، این لارو در مجرای لولهها یافت شده و پس از پوستاندازی به لارو مرحله دوم تبدیل میشود. رشد این لارو ادامه یافته و بعد از یکبار پوست اندازی دیگر به لارو عفونی مرحله سوم تکامل مییابد.
لارو عفونی از طریق حفره بدن به بخشهای دهانی پشه مهاجرت نموده، در خلال تغذیه پشه آلوده از میزبان قطعی، لاروهای عفونی از طریق سوراخ زخم یا پوست در بدن میزبان نفوذ میکنند.
لاروها در بافت زیر جلدی و عضلات باقی مانده و پس از پوست اندازی در روزهای نهم تا دوازدهم بعد از آلودگی به لارو مرحله ی چهارم تبدیل شده و پس از عفونت به انگلهای جوان تکامل می یابند. در این زمان، لاروها ۱ تا ۲ سانتیمتر طول داشته و مهاجرت به طرف قلب را شروع می کنند. به طور طبیعی ۹۰ روز بعد از آلودگی، انگلها در قلب یافت می شوند.
علائم در مانگاهی
اکثر بیماران بدون علامت بوده، و در مواردی با تظاهرات کلینیکی همراه است. متداولترین نشانهها درد سینه، سرفه و خلط خوندار میباشد.
انگل زنده علاوه بر تورم، احساس جابجایی یا مهاجرت آن، التهاب گذرا و احتمالاً آلرژیک، ناراحتیهای کمی را موجب میشود. با کشته شدن انگل، واکنش گرانولوماتوز تولید گردیده که ممکن است به تشکیل آبسه منجر شود. در مواردی نیز انگل در عضلات نزدیک پوست به عوض بافت همبند زیر پوست یافت میشود.
تشخیص
مشاهدهی ضایعات سکه مانند در رادیوگرافی انسان اخطار دهنده بوده، چون که آنها ممکن است در ارتباط با کارسینوما، سل، عفونتهای قارچی، تومورها، یا دیگر بیماریها بوده باشند. تشخیص قطعی به برداشت و بررسی آسیب شناسی ضایعه نیاز دارد.
پیشگیری و کنترل
در حال حاضر، عملیترین روش برای پیشگیری از عفونت در حیوانات و انسان، کنترل پشههای ناقل می باشد.
منابع:
۱) بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان(۶) ترجمه:دکتر اسماعیل ذوقی
Foundation of parasitology (2