تأثیر باسیلوس ، برعملکرد جوجه‌های گوشتی در جیره‌هایی با کمبود فسفر

در ۵۰ سال اخیر استفاده از آنزیم­ ها در خوراک طیور با رشد قابل توجهی مواجه گردید و روز به روز گسترش یافت. آنزیم های برون­زا قادر هستند مواد مغذی دارای قابلیت هضم پایین را در دستگاه گوارش هیدرولیز کنند و با افزایش جذب، سبب بهبود عملکرد و افزایش بازدهی تولید در صنعت طیور شوند.

فیتات

فیتات (میواینوزیتول هگزافسفات)، فرم اصلی ذخیره سازی فسفر در گیاه است و بیش از دو سوم کل فسفر را در غلات و حبوبات

تشکیل می‌‌­دهد.این نوع فسفر در طیور چندان قابل استفاده نیست. فسفر، یکی از مواد مغذی ضروی در تولید طیور است که کمبود آن در رژیم غذایی سبب افزایش مرگ و میر و ضرر و زیان مالی می‌­شود.

حدود ۸۰ درصد فسفر در بدن پرنده به صورت بخشی از استخوان می‌­باشد و ۲۰ درصد دیگر نقش مهمی را در سوخت و ساز (مانند ATP، کراتینین و آنزیم ­ها)، اسیدهای نوکلئوئیک، فسفولیپیدهای غشا ایفا می­‌کند.

فسفر جیره­‌ای به شکل فسفات از رودۀ کوچک جذب می‌­شود. محلول بودن فسفات در محل تماس با مخاط روده ضروری می‌­باشد و هر ترکیبی که منجر به تشکیل یک کمپلکس نامحلول با یون فسفات شود، قابلیت جذب آن را کاهش می­‌دهد. آنزیم فیتاز قادر است که فیتات را هیدرولیز کند و فسفر قابل دسترس آن را برای طیور آزاد کند. اما دستگاه گوارش طیور مقدار کمی از این آنزیم را تولید می­‌کند، به همین دلیل مقدار زیادی از فسفر فیتاته از بدن طیور دفع شده و سبب آلودگی محیط زیست می‌­شود. آنزیم فیتاز را می توان به صورت صنعتی از باکتری ها، مخمرها و قارچ ها تولید کرد و در جیره غذایی طیور مورد استفاده قرار داد. آنزیم فیتاز، تاثیر مثبتی روی قابلیت هضم پروتئین، وزن حیوان، جذب غذایی، ضریب تبدیل خوراک، انرژی قابل سوخت و ساز و همچنین ابقای فسفر، نیتروژن و کلسیم دارد.

هدف از این مطالعه

هدف از این مطالعه، استفاده از باکتری­ های باسیلوس سابتیلیس با قابلیت تولید آنزیم فیتاز و تاثیر آن بر عملکرد رشد، اندام ­های گوارشی و استحکام استخوان درشت­ نی در جوجه ­های گوشتی انجام گرفت. این آزمایش با ۲۰۰قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملاً تصادفی با ۵ تیمار، ۴ تکرار و ۱۰ قطعه جوجه در هر تکرار به مدت ۴۲ روز اجرا شد.

تیمارها شامل:

تیمار۱- جیره شاهد مثبت حاوی فسفر استاندارد؛

تیمار۲- جیره شاهد منفی حاوی ۳۰ درصد فسفر کم­تر؛

تیمار۳- جیره شاهد منفی + آنزیم فیتاز؛

تیمار ۴- جیره شاهد منفی + پروبیوتیک تجاری؛

تیمار ۵- جیره شاهد منفی+ باسیلوس سابتیلیس SH17-3 بودند.

تغذیه جوجه‌های گوشتی با جیره حاوی باکتری باسیلوس سابتیلیس SH17-3، مصرف خوراک و میانگین افزایش وزن بدن را در کل دوره پرورش کاهش داد (۰/۰۵>p )، تغذیه جوجه ­های گوشتی با جیره حاوی آنزیم فیتاز، مصرف خوراک و میانگین افزایش وزن را افزایش داد (۰/۰۵>p). مقاومت استخوان درشت ­نی در پرندگانی که جیره حاوی آنزیم فیتاز را دریافت کردند بیش­تر از سایر گروه­ ها بود (۰/۰۵>p). بر اساس نتایج حاصل، استفاده از آنزیم فیتاز در جیره ­های با کمبود فسفر، عملکرد را در جوجه­ های گوشتی بهبود می‌­دهد؛ اما باکتری باسیلوس سابتیلیس مولد فیتاز SH17-3، نمی­‌تواند جایگزین مناسبی برای پروبیوتیک و همچنین آنزیم فیتاز باشد.

بر اساس نتایج این تحقیق، باکتری باسیلوس سابتیلیس SH17-3، در سطح ۷۰۰ گرم در هر تن خوراک با زنده مانی ۱۰^۸×۵/۱ در جیره ­ای با ۳۰ درصد فسفر توانایی تولید آنزیم فیتاز برای جبران کمبود فسفر را ندارد.

برای مطالعه کامل مقاله کلیک کنید.